Toelichting bij de Tacitus-tekst

Waarom deze site ?

 - Het is bijna onmogelijk om onder de 'Tweede Fase' nog Tacitus in het Latijn te lezen op het VWO en in het Secundair. De interpretatie van deze auteur is dermate arbeidsintensief dat de nieuwe roosters daarvoor geen ruimte meer laten. Een loopbaan van 33 jaar klassieke talen-onderwijs heeft me duidelijk gemaakt welke verarming voor de lessen Latijn dit zal betekenen: ik heb nog geen leerling ontmoet die Tacitus niet de moeite waard vond. Door een vertaling naast de tekst op het Internet te zetten hoop ik mee te werken aan een informatie-aanbod voor diverse lezers:
* die kennis willen nemen van Tacitus als historische bron in Nederlandse vertaling;
* die voldoende kennis van Latijn bezitten om daarnaast van de oorspronkelijke tekst gebruik te kunnen maken;
* die niet [meer] voldoende Latijn beheersen om Tacitus' taal nog te behappen maar met enige grammaticale hulp toch wel weer voldoende plezier in z'n behandeling van het Latijn kunnen ontwikkelen.

Vormgeving

 - Speciaal voor de laatste categorie heb ik van een serie hoofdstukken [b.v. in Boek I] de latijnse tekst gegeven in een typografie waaruit de syntactische structuur valt af te lezen:
*in hoofdzinnen wordt het onderwerp en zijn predikaat onderstreept weergegeven,
*de koppeling aan de hoofdzin en het onderwerp + predikaat van bijzinnen wordt gecursiveerd evenals de subjectsaccusativus en de infinitivus in de Acc Cum Inf-constructies en bovendien correlaten als neque..neque../ et..et.. enz.
*de ablativi absoluti staan cursief en onderstreept.

Tekst en Aantekeningen:

 De tekst is die van Carl Hoffmann in 'P.Cornelius Tacitus, Libri Ab Excessu Divi Augusti' Ernst Heimeran Verlag 1954. De Aantekeningen zijn ontleend aan Dr.J.W.Meijer, 'P.C.Tacitus, Kronieken', Tjeenk Willink & Zoon Haarlem 1959. Aanvullingen gaan vergezeld van mijn initiaal (B.) of bronvermelding.
Als iemand suggesties heeft voor correcties of groter gebruikersgemak: hij aarzele niet mij daarover te mailen.(2004)

Post Scriptum:
- A.J.Woodman onderzoekt in zijn essaybundel 'Tacitus Reviewed' (Oxford 1998 isbn 978-0-19-815258-3), veel meer dan tot nu toe gebruikelijk de frase 'op de eerste plaats een vorm van literatuur'. De consequenties daaruit, en b.v. de nuancering van de relatie Tacitus-Tiberius, heeft mij ertoe gebracht vanaf december 2008 mijn vertaling op enkele punten bij te stellen in het licht van Woodmans onderzoek. ['procul habeo' 1,1,3; 'publicis muneribus' 1,7,4; 'dignitas..fidei' 1,11,2; metus, si' 1,11,3;]

Ben Bijnsdorp.

  • Terug naar Tacitus